Đồ cúng mụ cần chuẩn bị những gì có lẽ là thắc mắc của rất nhiều bậc phụ huynh. Vì với người Việt, mâm cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái có ý nghĩa rất quan trọng, đánh dấu sự khởi đầu cho những đứa trẻ. Dưới đây là những lễ vật cúng văn khấn không thể thiếu trong ngày đầy tháng mà Vạn Sự muốn chia sẻ đến bạn.
1. Vài nét về tục cúng Mụ tại Việt Nam
Các em bé khi được sinh ra đời cho đến lúc tròn một tuổi sẽ được ba mẹ tổ chức cho lễ cúng đầy tháng (hay còn được gọi là cúng mụ). Đây là nghi thức để thông báo cho ông bà tổ tiên rằng gia đình xuất hiện thêm thành viên mới. Và gửi lời cảm ơn đến trời đất đã mang em bé đến với gia đình, thêm vui, thêm nhiều nụ cười.
Ngoài ra, lễ cúng mụ còn nhằm để cảm ơn đến 12 bà Mụ. Những người đã có công nặn ra đứa trẻ và Đức ông – người đã che chở, bảo vệ “mẹ tròn con vuông”. Đây cũng là dịp để gia đình cầu xin các vị thần linh cho các bé sau này được mạnh khỏe, giỏi giang, thông minh và gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
2. Mười hai bà mụ bao gồm những ai?
Theo người xưa, 12 bà mụ (mẹ sanh) chính là các vị thần giúp việc cho Ngọc Hoàng Thượng đế. Mỗi vị thần sẽ làm một công việc trong sinh nở, giáo dưỡng bé. Cụ thể như sau:
- Mụ bà Trần Tứ Nương coi việc sinh đẻ (còn gọi là chú sanh)
- Mụ bà Vạn Tứ Nương coi việc thai nghén ( chú thai)
- Mụ bà Lâm Cửu Nương coi việc thụ thai (thử thai)
- Mụ bà Lưu Thất Nương coi việc nặn hình hài nam/nữ cho đứa trẻ (hay còn gọi là chú nam nữ)
- Mụ bà Lâm Nhất Nương coi việc chăm sóc bào thài (an thai)
- Mụ bà Lý Đại Nương coi việc chuyển dà (chuyển sinh)
- Mụ bà Hứa Đại Nương trông coi việc khài hoa nở nhụy (hộ sản)
- Mụ bà Cao Tứ Nương trông việc ở cữ của người mẹ (dưỡng sanh)
- Mụ bà Tăng Ngũ Nương săn sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)
- Mụ bà Mã Ngũ Nương là việc ẵm bồng trẻ (tống tử)
- Mụ bà Trúc Ngũ Nương chịu trách nhiệm giữ trẻ (bảo tử)
- Mụ bà Nguyễn Tam Nương giữ việc chứng kiến và giám sát sinh đẻ (giám sanh)
3. Đồ cúng mụ cho bé gái, trai đơn giản
Bên cạnh các món lễ vật dành cho bàn thờ gia tiên, ông địa, phật thì lễ vật cúng mụ cho bé trai miền bắc bao gồm:
- 12 chén chè nhỏ và 1 tô lớn
- 12 đĩa xôi và 1 đĩa lớn
- 1 con gà/vịt luộc
- 12 miếng trầu têm cánh phượng nhỏ và 1 miếng lớn
- 12 nén vàng nhỏ và 1 nén lớn
- 12 đôi hài xanh nhỏ và 1 đôi lớn
- Bộ tam sanh bao gồm thịt heo, trứng và tôm đã được luộc chín
- Mâm ngũ quả tươi
- Bình hoa tươi
- Nhang, đèn sáp
- Muối, gạo
- Nước trà, lọc, rượu
- Một bộ đồ hình thế
Mâm lễ cho 12 bà Mụ, cụ thể:
- Giấy tiền, vàng mã
- Trầu cau: 12 miếng trầu và 1 miếng to hơn, 1 quả cau bổ tư, 1 trái cau nguyên
- Xôi chè: 12 chén, có thể chọn xôi tùy thích. Còn chè thì phải theo vùng miền và giới tính của đứa trẻ
- Cháo: 12 chén cháo gà
- Động vật như tôm/cua/ốc, ( theo phong tục là 7 con đối với bé trai và 9 con với bé gái)
- Đồ chơi cho trẻ em
- Thịt quay 2 kg
- Rượu trắng 12 ly
Mâm cúng Đức ông, như sau:
- 1 con gà luộc
- 3 đĩa xôi
- 1 tô cháo
- 1 tô chè;
- 1 miếng thịt quay,
- 1 mâm hoa quả
- Trầu cau
- Trà, nước lọc và rượu
- Giấy vàng mã
- 1 bình hoa tươi
- Nhang thắp
- Đèn cầy
- Gạo, muối
4. Cúng mụ cho trẻ sơ sinh vào ngày nào?
Lễ cúng mụ tại Việt Nam sẽ được tính theo lịch âm. Đối với các bé gái cách chọn ngày cúng mụ sẽ phải lùi 2 ngày so với ngày đứa trẻ được ra đời. Còn nếu là con trai, thì ngày cúng mụ sẽ lùi 1 ngày so với ngày sinh ra.
Ngoài việc xem ngày thì chọn giờ cúng mụ cũng vô cùng quan trọng. Thông thường người ta sẽ tiến hành nghi lễ cúng vào buổi sáng hoặc chiều tối khác nhau. Cụ thể:
- Ở miền Bắc: thời gian cúng trước 12 giờ trưa;
- Ở miền Trung: thời gian từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều;
- Ở miền Nam: thời gian trước 9 giờ.
5. Một vài lưu ý khi cúng mụ
Trước khi hành lễ thì các thành viên trong gia đình phải có mặt đầy đủ, ăn mặc trang nghiêm và lịch sự.
Người làm lễ cần phải khấn: “ Hôm nay là ngày lành tháng tốt, cháu trai/gái tròn một tháng tuổi. Gia đình chúng con chuẩn bị mâm lễ vật cúng mụ thịnh soạn cúng thỉnh 12 bà Mụ và Đức ông. Kính mong các vị nhận lễ đồng thời phụ hộ cho cháu nhà mau ăn chóng lớn, ngoan hiền, lễ phép, tài giỏi, xinh đẹp.
Có thể nói, cha mẹ xem con cái là thứ tài sản quý giá nhất. Nhìn thấy con cái khỏe mạnh, lớn lên từng ngày và thành công là mà rất nhiều bậc làm cha làm mẹ ao ước. Để cho con mình có một sự khởi đầu may mắn thì các bố mẹ đừng quên chuẩn bị lễ vật cúng mụ đầy tháng thật chỉnh chủ và đầy đủ. Cảm ơn quý đọc giả đã theo dõi bài viết của Vạn Sự.
